Η Χυλόπιτα, είναι ένα θρεπτικότατο έδεσμα, απαραίτητο για τη διατροφή μας, που συχνά συνοδεύεται από ζεστή σούπα δακρύων, φρέσκα παντζάρια ντροπής και τυρί της επιλογής μας. Πολλοί κάνουν τρομερό λάθος, αποκλείοντας την από τις συνήθειες τους. Πιθανά, δε γνωρίζουν τις καταστροφικές συνέπειες που κρύβει η αποφυγή της στην υγεία τους. Η κακή της φήμη προέρχεται από το σύγχρονο τρόπο ζωής που βρίθει γρήγορων, απολαυστικών γευμάτων αμφιβόλου όμως ποιότητας και συμβατότητας με τον ψυχικό μας μεταβολισμό.
Η ανάγκη γραφής ετούτου του εγκωμίου της Χυλόπιτας προήλθε από μια συζήτηση με έναν γνωστό μου που αρνιόταν μανιωδώς να τη προσθέσει στο διαιτολόγιο του. Σφόδρα ερωτευμένος με μια αξιαγάπητη νεαρή που επίμονα του τη προσέφερε, προτιμούσε να παραμείνει πεινασμένος παρά να την αποδεχτεί. Όλοι γνωρίζουμε τη γλυκιά γεύση της μελαγχολίας στα ερωτικά ζητήματα, και μάλλον όλοι έχουμε προσπαθήσει να την παρατείνουμε. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος όμως έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να προσπεράσει το φαντασιωσικό του δηλητήριο. Σε θύμωνε να τον βλέπεις να περιστρέφεται ξέφρενα στο “μ’ αγαπά – δε μ’ αγαπά” της εμμονής… Μόνος του. Η γεύση της Χυλόπιτας στην αρχή δεν είναι βέβαια ευχάριστη κατ’ ελάχιστον, όμως καθώς προχωρούν οι κουταλιές, με σταθερό τρόπο κανείς μπορεί να εκτιμήσει τις ιδιαίτερες αισθητικές της αρετές, όπως η ενδοσκοπική χαλάρωση και η νοηματοδοτημένη αποδοχή. Ο καημένος νεαρός, μετέτρεψε το στόμα του σε στομάχι, χωνεύοντας μόνος του, τις λέξεις που δεν είπε. Τι να κάνουμε; Η άρνηση να καταπιούμε τη Χυλόπιτα μερικές φορές μας μεταμορφώνει σε μηρυκαστικά.
Ένα από τα βασικά συστατικά της Χυλόπιτας, είναι η απόρριψη. Παρότι οι ερευνητές είναι δύσκολο να συμφωνήσουν περί τούτου, η απόρριψη θεωρείται από τα πλέον αναμφίβολα περιεχόμενα της ανθρώπινης ζωής, σχεδόν από τις αρχές της. Μάλιστα η ιδέα πως το ανθρώπινο βρέφος είναι ένα εξαιρετικά εγωκεντρικό πλάσμα, οδηγεί με σχετική σιγουριά στο συμπέρασμα πως οποιαδήποτε μορφή δυσφορίας, μπορεί να την αποδόσει(εφόσον έχει κατακτήσει μια στοιχειώδη αίσθηση εαυτού) σε μια θεϊκή ή γονεϊκή(για εκείνο το διάστημα είναι πρακτικά το ίδιο) απόρριψη. Το βρέφος αν σκεφτόταν, πιθανά θα οδηγούνταν στην ερώτηση: “τι θεός(η γονέας) είσαι εσύ που με αφήνεις να πονάω;” Κάπως έτσι μάλλον θα εισέπραξαν και τη Χυλόπιτα που τους επιφύλασσε ο Δημιουργός, οι πρωτόπλαστοι. Η Marie Louise von Frantz λέει περιπαιχτικά: “φανταστείτε τι συνέπειες θα είχε σε κάποιον να ανακαλύψει ότι ο Θεός, δεν είναι ένας φιλικός φύλακας στο νηπιαγωγείο”.
Κάποιοι φτάνουν στο σημείο να σημειώσουν ότι το πιθανότερο είναι, στο διάβα της ζωής μας να έρθουμε αντιμέτωποι με περισσότερες απορρίψεις παρά με επιτυχίες. Όπως και να έχει, φαίνεται, πως μέρος της διατροφής ή ανατροφής μας(για ετούτο το άρθρο είναι πρακτικά το ίδιο) θα χρειαστεί ο άνθρωπος να αναπτύξει ανοχή στη Χυλόπιτα, ώστε να είναι και σε θέση να εκτιμήσει τη λεγόμενη άλλη πλευρά του πονεμένου νομίσματος.
Ιδιαίτερη προσοχή όμως. Η Χυλόπιτα είναι εξαιρετικά τοξική στις αρχές της ζωής. Θα φτάναμε στο σημείο να πούμε, πως η Χυλόπιτα τους πρώτους μήνες της ζωής θα πρέπει να αποφεύγεται καθώς οδηγεί σε διάλυση των εσωτερικών ιστών της βασικής μας εμπιστοσύνης, σε αποσύνδεση των δομών που καθορίζουν το αίσθημα συνέχειας της ύπαρξης μας και σε ακραίες περιπτώσεις σε ψυχικό θάνατο. Η Χυλόπιτα κατά τη παιδική ηλικία θα πρέπει να σερβίρεται σε μικρές δόσεις και μόνο όταν η πραγματικότητα το απαιτεί, με ταυτόχρονη προσφορά άφθονης αποδοχής και ψυχραιμίας. Τούτο διαπιστωμένα, οδηγεί στην ικανότητα του οργανισμού να αντιδρά στις αποτυχίες με λιγότερο στρες και συνεπώς να είναι περισσότερο ικανός να εμπλουτίσει την εμπειρία και τη γνώση του.
Είναι λίγο πολύ, γνωστή η ιστορία πίσω το όνομα της Χυλόπιτας. Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο Παρθένης Νένιμος, υποσχόταν ότι το γιατρικό του, ένας χυλός από σιτάρι, ήταν σε θέση να θεραπεύσει ή έστω να ανακουφίσει την απαρηγόρητη καρδιά, των χωρίς ανταπόκριση ερωτευμένων, ιδιαίτερα εφόσον η βρώση του επαναλαμβανόταν συχνά. Μας φαίνεται αστείο αλλά δεν έχουμε προχωρήσει και τόσο. Απλά σήμερα τα γιατρικά επιλογής είναι ενάμιση κιλό παγωτό, ή μερικά ποτήρια ουίσκι. Όπως και να έχει η Χυλόπιτα(που το βασικό της συστατικό είναι κοινό με τα κόλλυβα), ενεργοποιεί το μηχανισμό του πένθους και οφείλουμε να αποδεχτούμε πως ο τωρινός μας πολιτισμός μας αφήνει ολότελα γυμνούς στους χειμώνες της ψυχής. Θυμηθείτε τη θεά Δήμητρα που στη πένθιμη παραφορά της όταν έχασε τη κόρη της Περσεφόνη, από την απαγωγή του Άδη, καταράστηκε τη Γη να μη καρποφορήσει, καταδικάζοντας το κόσμο σε έναν ατέλειωτο χειμώνα. Θυμηθείτε πως αυτό ήταν το μόνο που έπεισε το Δία, να διατάξει την επιστροφή της Κόρης από τον Κάτω Κόσμο, έστω και για το μισό χρόνο. Θυμηθείτε τέλος, πως η Δήμητρα, έμαθε τους ανθρώπους να φυτεύουν το σιτάρι.
Η Χυλόπιτα, αυτό το διαβολικό “όχι” από τα χείλη του πιο αγγελικού πλάσματος, μας βάζει, η αλήθεια είναι πρόωρα στο μονοπάτι αποδοχής των απωλειών που έτσι και αλλιώς θα υποστούμε. Κατά κάποιο τρόπο και το “ναι” μια προαναγγελία του θανάτου του έρωτα είναι. Σε αυτή τη περίπτωση τη Χυλόπιτα μας τη σερβίρει βασανιστικά ο Χρόνος. Παρηγοριά στον άρρωστο θα μου πείτε. “Ναι” θα πω.
Νίκος Ρούσσος – Ψυχολόγος